Laboratorium

Przyjmowanie pacjentów na pobranie materiału do badań odbywa się codziennie:

• W Szpitalu im. Św. Jadwigi Śląskiej w Trzebnicy 7 dni w tygodniu  od 7.25 do  12: 00 – w laboratorium,

Wydawanie wyników odbywa się:

• W laboratorium codziennie 16 – 18.00

Upoważnienie do wydania wyniku:

Upoważnienie do udzielenia wiadomości o wynikach badań telefonicznie:

Powiadamianie o patologicznych wynikach zagrażających zdrowiu lub życiu pacjenta:

• w przypadku badań wykonanych na podstawie skierowania, powiadamiamy odpowiedniego lekarza,
• w przypadku badań prywatnych nie posiadamy danych do kontaktu, dlatego też pacjentów zainteresowanych tą procedurą, prosimy o ewentualne pozostawienie numeru telefonu. W przypadku otrzymania przez nas wyniku świadczącego o bezpośrednim zagrożeniu życia, zadzwonimy do Państwa i poinformujemy o tym!.

• Zalecana pora pobierania krwi i moczu: rano między 6:00 a 10:00
• Do badań pacjent nie powinien przystępować po nieprzespanej nocy i forsownym wysiłku
• Pacjent powinien być na czczo
• Przed badaniem można wypić niewielką ilość wody mineralnej niegazowanej
• W przypadku monitorowania poziomu leków (kwasu walproinowego, karbamazepiny, acenokumarolu itp.) krew należy pobrać bezpośrednio przed przyjęciem leku

Parametry laboratoryjne bezwzględnie wymagające pobierania krwi na czczo (czyli co najmniej 12 godzin bez jakichkolwiek posiłków):

• Glukoza (za wyjątkiem przygodnego oznaczania glukozy lub po obciążeniu),
• cholesterol całkowity, HDL, LDL, trójglicerydy,
• OB, leukocytoza,
• żelazo, Mg, Ca, fosforany,
• białko, albuminy,
• witamina D3, B12, ferrytyna

Parametry wykazujące rytm dobowy – wymagające stałej pory pobrania:

• Żelazo, Fosfor; Potas; Cynk ;Miedź;
• Kortyzol; Aldosteron; ACTH, Prolaktyna; TSH; Hormon wzrostu; PTH; Testosteron; 17-OH – progesteron; DHEA ;
• Erytropoetyna, GFR, ARO

Jak przygotować się do badań:

• TEST OBCIĄŻENIA GLUKOZĄ (krzywa cukrowa)

  Zalecenia ogólne

  • Badanie wykonuje się rano, koniecznie na czczo, w przypadku wykonania tego badania u kobiet w ciąży nie jest konieczne bycie na czczo.
  • Badanie trwa od 1 – 2 godzin i wymaga spędzenia tego czasu w pobliżu punktu pobrań np. w poczekalni. Niewskazane jest wychodzenie w celu np. zakupów, spaceru itp. ponieważ związana z tym aktywność fizyczna (praca mięśni) zafałszuje wynik badania, obniżając go nadmiernie.
  • W czasie trwania testu nie wolno spożywać posiłków, przyjmować płynów ani palić papierosów
  • Pacjent powinien zaopatrzyć się w odpowiednią dawkę glukozy (apteka)
  • W przypadku konieczności powtórzenia badania należy odczekać okres ok. 2 tygodni
  • W celu uprzyjemnienia i skrócenia czasu oczekiwania na koniec badania warto wziąć ze sobą gazetę lub książkę.

  Samo badania polega na dwu lub trzykrotnym pobraniu krwi i oznaczeniu w tych próbkach poziomu glukozy. Pierwsze pobranie wykonywane jest na czczo, następnie pacjent dostaje do wypicia przygotowany roztwór  75 g glukozy w 250 – 300 ml wody Po 1 i po 2 godzinach od tego momentu wykonywane jest pobranie krwi a następnie pomiar glukozy.

• Wymaz z gardła i migdałków

  W przypadku wymazu z gardła należy być na czczo i bez mycia zębów! Najlepiej pobrać przed zastosowaniem antybiotyków. Przed pobraniem wymazu nie należy też stosować żadnych środków działających miejscowo (tabletki do ssania i aerozole). Pacjent powinien być na czczo, przed wykonaniem toalety jamy ustnej, bez porannej kawy lub herbaty.

• Wymaz na owsiki

  Należy pobrać koniecznie wcześnie rano przed wykonaniem jakichkolwiek zabiegów higienicznych. W tym celu należy:

  • patyczek kosmetyczny (jakiego używa się do czyszczenia uszu) zwilżyć przegotowaną wodą
  • wymazać nim fałdy odbytu
  • patyczek umieścić w czystej probówce, do której wcześniej nalano ok. 2 ml przegotowanej, schłodzonej wody
  • zamknąć probówkę korkiem
  • dostarczyć ją do laboratorium w ciągu kilku godzin.

• Inne wymazy

  Wymaz z: nosa, ucha, oka, skóry można pobrać w laboratorium. Nie wymagają one szczególnego przygotowania.

• Przygotowanie do pobrania próbki moczu

  • Bezpośrednio przed oddaniem moczu ważne jest dokładne spłukanie okolicy ujścia cewki moczowej wodą i mydłem oraz dokładnym spłukaniem (u kobiet wargi sromowe mniejsze i większe, u mężczyzn prącie z dokładnym umyciem żołędzi).
  • Mocz powinien być oddany bezpośrednio do opisanego, czystego, specjalnie do tego celu przeznaczonego, plastikowego (na posiew koniecznie jałowego), pojemnika w ilości powyżej 20 ml.

  Na pojemniku z materiałem powinna być czytelna informacja zawierająca

  • Imię i nazwisko pacjenta (ewentualnie PESEL)
  • Kierunek badania (badanie ogólne lub badanie mikrobiologiczne – posiew itp.)
  • Data i godzina pobrania

• Badanie ogólne moczu

  Do tego badania zaleca się pobranie (oddanie) pierwszej porannej próbki moczu. Jest to próbka uzyskiwana bezpośrednio po nocnym spoczynku, przed spożyciem śniadania i rozpoczęciem codziennych czynności. Bezpośrednio przed oddaniem moczu ważne jest dokładne umycie okolicy ujścia cewki moczowej wodą i mydłem oraz dokładne spłukanie (u kobiet wargi sromowe mniejsze i większe, u mężczyzn prącie z dokładnym umyciem żołędzi). Mocz należy dostarczyć w ciągu 2 godzin od pobrania.

• Posiew moczu

  Do badania pobiera się mocz rano lub co najmniej 4 godziny po ostatniej mikcji (ostatniego oddania moczu).

  Przed pobraniem należy dokładnie ręce umyć wodą i mydłem oraz u kobiet okolicę krocza, u mężczyzn ujście cewki moczowej (odciągnąć napletek). Nie wolno wycierać ręcznikami używanymi w łazience, ewentualnie osuszyć umyte części ciała sterylnymi gazikami.
  Do czystego, jałowego pojemnika oddać mocz ze środkowego strumienia (co oznacza środkową porcję oddanego moczu).
  Mocz na posiew należy dostarczyć jak najszybciej do laboratorium.W razie konieczności przechowania, należy umieścić go w lodówce na czas nie dłuższy niż 2 godziny.

  Nieprzestrzeganie powyższych zasad prowadzi do wyników fałszywie dodatnich, a w przypadku wzrostu dwóch lub więcej drobnoustrojów (wyjątek: nefrostomia) badanie należy powtórzyć.
  Mocz z pierwszego strumienia oznacza pierwszą porcję moczu oddaną na początku mikcji. Taki rodzaj próbki jest optymalny w przypadku badania mającego na celu wykrycie Chlamydia trachomatis u mężczyzn

• Badanie kału

  Kał na pasożyty w tym lamblie

  Próbkę kału wielkości orzecha włoskiego należy umieścić w specjalnie do tego celu przeznaczonym plastikowym, szczelnie zamykanym pojemniku (można zakupić w aptece), opisać i dostarczyć do laboratorium.
  Najbardziej wartościową próbką jest świeży kał, ale w przypadku braku możliwości szybkiego dostarczenia do laboratorium kał można przechować w lodówce (nie dłużej jednak niż 12 godzin).
  W celu wykrycia choroby pasożytniczej należy oddać do badania co najmniej 3 próbki kału pobrane w odstępach co najmniej tygodniowych.

  Krew utajona w kale

  Próbkę kału wielkości orzecha laskowego należyumieścić w specjalnie do tego celu przeznaczonym plastikowym, szczelnie zamykanym pojemniku (można zakupić w aptece), opisać i dostarczyć do laboratorium.
  Kał można przechować do 12 godz. w lodówce.

  Kał na posiew

  Próbkę kału wielkości orzecha laskowego należy umieścić w jałowym plastikowym pojemniku, opisać i dostarczyć do laboratorium.
  Najbardziej wartościową próbką jest świeży kał, ale w przypadku braku możliwości szybkiego dostarczenia do laboratorium, kał można przechować w lodówce nie dłużej jednak niż 3 godziny.

  Kał na rota i adenowirusy

  Próbkę kału wielkości orzecha laskowego należy umieścić w jałowym plastikowym pojemniku, opisać i dostarczyć do laboratorium.
  Najbardziej wartościową próbką jest świeży kał, ale w przypadku braku możliwości szybkiego dostarczenia do laboratorium, kał można przechować w lodówce nie dłużej jednak niż 3 godziny.

• Badanie ogólne nasienia

  Nasienie do badania należy oddać drogą masturbacji po 48 godzinnej wstrzemięźliwości seksualnej. Całość nasienia oddajemy do jałowego, podpisanego, szczelnie zamykanego pojemnika. Nie wolno stosować prezerwatyw. Nasienie należy jak najszybciej dostarczyć do laboratorium lub oddać w pomieszczeniu sanitarnym, sąsiadującym z laboratorium.

  Nie dopuszczać do wyziębienia próbki. Najlepiej owinąć pojemnik materiałem izolującym wymianę ciepła.

• Badanie nasienia posiew

  Ważne jest bardzo staranne umycie wodą i mydłem oraz dokładne spłukanie okolicy ujścia cewki moczowej oraz oddanie moczu przed oddaniem nasienia drogą masturbacji.
  Nasienie należy oddać do jałowego pojemnika zakupionego w aptece. Na posiew nie jest wymagana cała ilość ejakulatu (wystarczy dostarczyć zaledwie kilka kropli).

Laboratorium wykonuje badania z zakresu wielu dziedzin medycyny laboratoryjnej:

• Hematologii
• Chemii klinicznej
• Immunochemii (w tym wirusologiczne)
• Analityki medycznej i cytologii
• Serologii grup krwi i diagnostyki konfliktu matczyno-płodowego
• Mikrobiologii

umożliwiając tym samym  szybką i precyzyjną  diagnostykę wielu schorzeń.

Szerokie spektrum analiz możliwe jest dzięki wysokiej klasy aparaturze, przy obsłudze której pracuje  wykwalifikowany personel, oraz dzięki współpracy z innymi referencyjnymi laboratoriami (posiadającymi certyfikat ISO 9001)

1. Pracownię hematologiczną,

2. Pracownię biochemiczną,

gdzie oznaczamy większość parametrów z zakresu chemii wykorzystywanych w diagnostyce klinicznej chorób:
• nerek
• wątroby
• trzustki
• gruczołów endokrynnych
• innych chorób układu pokarmowego
• mięśni i stawów itd.
• chorób z autoagresji
• alergii
• cukrzycy
• przebiegu ciąży

oraz ocenę równowagi kwasowo-zasadowej i wodno-elektrolitowej

3. Pracownię immunochemiczną:

Tu za pomocą automatycznego analizatora ”IMMULITE 1”, wykorzystującego  najbardziej czułą i referencyjną metodę – chemiluminescencji, mamy możliwość oznaczania  ponad 120 parametrów wśród nich:
•         markery uszkodzenia a nawet  zawału mięśnia sercowego
•         hormony tarczycy i przeciwciał ( anty TPO, antyTg, TRAb)
•         hormony płciowe
•         markery nowotworowe
•         markery chorób zakaźnych (WZW, boreliozy, chlamydiozy, krztuśca, cytomegalii)
•         markery niedokrwistości
•         markery chorób nerek i niewydolności krążeniowej
•         markery gospodarki kostnej
•         immunoglobuliny
•         inne hormony
•         markery chorób autoimmunologicznych
•         badania genetyczne


Dysponujemy też systemem alergologicznym umożliwiający wykonanie paneli badań IgE specyficznych przeciwko  najczęściej uczulającym alergenom (po 20 oznaczeń w zestawie: pokarmowym, wziewnym, mieszanym)

4. Pracownię analityki ogólnej, gdzie wykonywane są:

• analizy moczu z bardzo dokładną mikroskopową oceną osadu moczu
• badania w kierunku chorób pasożytniczych (tradycyjne- mikroskopowe  i immunoenzymatyczne do wykrywania Lambli Gardii)
• analizą innych płynów ustrojowych w tym płynu mózgowo-rdzeniowego
• cytologie

5. Pracownię mikrobiologiczną

Jakość

Laboratorium uczestniczy w ogólnokrajowych i zagranicznych programach kontroli jakości badań (tygodniowej, miesięcznej, kwartalnej i rocznej) prowadzonych przez:

• CENTRUM JAKOŚCI BADAŃ W DIAGNOSTYCE LABORATORYJNEJ W ŁODZI, zarządzanej przez prof. Brzeźińskiego
• RIQAS -Międzynarodowy system kontroli jakości dla medycznych laboratoriów diagnostycznych, objęty  akredytacją ISO 9000 i certyfikatem United Kingdom Accreditation Service,
• Międzynarodowy program kontroli badań mikrobiologicznych NEQAS UK Microbiology Assessment for Antimicrobial Susceptibility Testing oraz Quality Control for Molecular Diagnostic,
• Centralny Ośrodek Badań Jakości w Diagnostyce Mikrobiologicznej – POLMIKRO,

oraz prowadzi codzienną wewnątrzlaboratoryjną kontrolę wszystkich wykonywanych badań.

Personel Zakładu Diagnostyki Laboratoryjnej:

• Kierownik – Lilla Rejek–  mgr analityki klinicznej , specjalista diagnostyki             laboratoryjnej , transfuzjologii oraz zdrowia publicznego
• Z-ca kierownika – mgr Arkadiusz Poprawa specjalista diagnostyki laboratoryjnej
• Starszy asystent mgr Henryka Samulska specjalista mikrobiologii
• Młodszy asystent Sylwia Wierzbicka mgr analityki medycznej
• Młodszy asystent Katarzyna Podlacha mgr analityki medycznej
• Młodszy asystent-  – Zofia Cyganik – mgr biologii
• Starszy technik analityki medycznej – Irena Abratańska
• Laborant – Izabela Dołchun
• Laborant- Zofia Duszyńska– technik chemik
• Laborant- Elżbieta Kot– technik chemik
• Starszy technik analityki medycznej- Jadwiga Kumór
• Technik analityki medycznej- Jadwiga Pogorzelska
• Rejestratorka medyczna- Urszula Buczak
• Pomoc laboratoryjna – Elżbieta Pietarzak

Sprawdź czy nie jesteś uczulony na jad /ukąszenie:

• Sprawdź jaki masz poziom D3

  Czy wiesz że znajomość stężenia witaminy D3 (inaczej  25(OH)D) w surowicy jest bardzo istotne? Jest to parametr przydatny nie tylko w ocenie zaburzeń gospodarki kostnej, istnieją także doniesienia o ewentualnym wpływie stężenia witaminy D3 na wystąpienie i przebieg takich chorób, jak:

  • cukrzyca,
  • nadciśnienie tętnicze,
  • zespół metaboliczny,
  • choroby autoimmunizacyjne,
  • zaburzenia odporności
  • choroby sercowo-naczyniowe
  • choroby  nowotworowe.

  Przewlekle trwające ciężkie deficyty witaminy D wiążą się z niewłaściwym rozwojem i mineralizacją tkanki kostnej u dzieci (krzywica) oraz osteoporozą i osteomalacją u dorosłych.

  Ponieważ oznaki i symptomy niedoboru witaminy D nie są specyficzne problem często pozostaje nierozpoznany i nieleczony.

  Wskazaniami do oznaczenia stężenia witaminy D są również następujące choroby:

  • zaburzenia wchłaniania,
  • zespół nerczycowy,
  • krzywica, osteomalacja,
  • choroby wątroby,
  • obniżenie masy mięśniowej i kostnej,
  • leczenie kortykosteroidami, lekami przeciwpadaczkowymi,
  • immunosupresja.

• Oceń ryzyko raka jajnika

  Badanie (wskaźnik) ROMA służy do oceny ryzyka obecności raka jajnika oraz pośrednio do oceny ryzyka raka szyjki macicy. Równoczesne oznaczenie w surowicy dwóch krążących markerów nowotworowych: antygenu Ca 125  i HE4  daje znacznie  lepsze diagnostycznie  możliwości wykrycia zmian nowotworowych. Specjalistyczne,  wykonane przez  komputer opracowanie matematyczne wyników obu oznaczeń, z uwzględnieniem statusu hormonalnego badanej jest bardzo przydatne. Pozwala na ustalenie:

  • prawdopodobieństwa złośliwego charakteru wykrytej zmiany i w konsekwencji wybór odpowiedniej procedury leczniczej

  lub

  • na ocenę ryzyka wystąpienia nowotworu złośliwego, kwalifikację badanej do odpowiedniej grupy ryzyka i w konsekwencji wybór optymalnego postępowania profilaktycznego.

• Niebezpieczne infekcje

  Grypa typ A i B

  Grypa jest najbardziej powszechną chorobą zakaźną ludzi. Wirus jest silnie zakaźny i przenosi się drogą kropelkową. Najczęstszymi podtypami wirusa grypy A u ludzi są H1N1 oraz H3N2. U ludzi wirus jest przyczyną ostrego zakażenia górnych dróg oddechowych, przebiegającego z wysoką gorączką i różnym stopniem objawów systemowych – od łagodnych objawów zmęczenia do niewydolności oddechowej i śmierci. Do czynników ryzyka, które mogą pogorszyć przebieg choroby należą: przewlekłe choroby dróg oddechowych, układu krążenia, nerek i choroby metaboliczne, a także wiek niemowlęcy i podeszły, ciąża oraz niedobory odporności. Wykrywanie antygenów wirusa grypy A i B w naszym laboratorium  w wymazie z nosa lub gardła lub w jest bardzo pomocne w diagnozowaniu zakażeń wirusem grypy typu A i B.

  Mycoplasma pneumoniae i Chlamydia pneumoniae

  Mycoplasma pneumoniae podobnie jak Chlamydia pneumoniae może być przyczyną  atypowego zapalenia płuc, oskrzeli i tchawicy, szczególnie u starszych dzieci, młodzieży, młodych dorosłych, a także u osób powyżej 65 roku życia. M.pneumoniae przenoszona jest drogą kropelkową poprzez bliski kontakt. Okres inkubacji wynosi 2 – 3 tygodni. M. pneumoniae może przetrwać w drogach oddechowych przez kilka miesięcy, a u osób z obniżoną odpornością nawet kilka lat.

  Oznaczenie poziomu przeciwciał IgM specyficznych dla Chlamydia pneumoniae czy  Mycoplasma pneumoniae we krwi – wykonywane jest w ciągu 1 godziny.

• Prokalcytonina (PCT)

  Prokalcytonina to badanie  służące do diagnostyki i monitorowania ciężkich zakażeń bakteryjnych, grzybiczych (w tym sepsy). Przy ciężkich zakażeniach bakteryjnych jej stężenie  może wzrastać tysiąckrotnie (np. w posocznicy i wstrząsie septycznym).
  Gwałtowne obniżanie stężenia PCT po wdrożeniu leczenia jest potwierdzeniem jego skuteczności (badanie kontrolne można wykonać po 24 godzinach od zastosowania terapii).